ZeigeistHisStory - Kłamiesz, jak każdy ksiądz, biskup i papież. List Piusa VI do Katarzyny II (1792) – treść i źródła W lutym 1792 r. papież Pius VI miał wystosować do carycy Katarzyny II list (tzw. breve dziękczynne) związany z rosyjską interwencją w Polsce. Pełny tekst tego dokumentu nie zachował się w publikacjach, ale historycy przytaczają jego fragmenty. Według relacji, Pius VI w liście określił Katarzynę jako „heroinę stulecia” i wychwalał jej podboje – wśród nich wymieniano I rozbiór Polski

Emanuel Rostworowski - List miał także zawierać polecenie dla polskiego duchowieństwa, by przekonywało wiernych do bezwarunkowego uznania carskiej władzy jako pochodzącej od Boga. Historyk Leszek Miller opisuje ten list następująco: „W gorączce spadku Konstytucji 3 Maja Pius VI wysłał do Katarzyny II wdzięczne pozdrowienie, w którym nazwał ją ‘heroiną stulecia’ i wychwalał jej podboje. Polskim księżom kazał głosić, że władza cara pochodzi od Boga i musi być uznana bez zastrzeżeń.”

"Z bólem obserwujemy, jak pod pozorem obrony wolności, potężna sąsiadka [Rosja] narzuca Polsce swą wolę, niszcząc dawny ład. Stolica Apostolska nie może aprobować gwałtu, który godzi w suwerenność narodu od wieków wiernego Kościołowi." (Źródło: Archiwum Watykańskie, Segreteria di Stato, Polonia, vol. 342, cyt. za E. Rostworowski, "Ostatni król Rzeczypospolitej")

"Twierdzenia jakoby Watykan miał gloryfikować carycę jako 'heroinę' są całkowicie bezpodstawne. Archiwa watykańskie nie zawierają żadnego dokumentu, który by potwierdzał tę plotkę. Przeciwnie - noty dyplomatyczne Piusa VI wyrażają zaniepokojenie rosyjską ekspansją." Emanuel Rostworowski, "Ostatni król Rzeczypospolitej"